5 marca 2016 roku o godz. 17.00 w Muzeum Regionalnym Ziemi Limanowskie
rozpoczęła się debata historyczna, poświęcona wydarzeniom, jakie miały miejsce w
Galicji na przełomie lutego i marca roku 1846 - rzezi galicyjskiej i powstaniu chochołowskiemu.
Organizatorem debaty było Polskie Towarzystwo Historyczne - Oddział w
Limanowej i to właśnie Prezeska tej organizacji Pani Magdalena Dyląg. Wśród uczestników
tej debaty było troje mieszkańców Gminy Żegocina, w tym Wiceprezes SPZŻ - Tadeusz
Olszewski. W pierwszej części spotkania prof. dr hab. Stanisław Grodziski przedstawił
zgromadzonym polityczną społeczną i gospodarczą genezę wydarzeń 1846 roku. Drugi
prelegent dr hab. Jerzy M. Roszkowski, z użyciem prezentacji komputerowej, przedstawił
przebieg powstania chochołowskiego.
Następnie rozpoczęła się debata, w której prowadzący prosili historyków
o odpowiedź na te same pytania, a dotyczyły one głównie poczucia świadomości polskości
przez ówczesne społeczeństwo i postawu wobec austriackiego zaborcy. Pytano na przykład,
czy chłopi z Małopolski w połowie XIX wieku czuli się Polakami; jaki był poziom
unarodowienia społeczeństwa polskiego w roku 1846 jakie czynniki miały na to wpływ;
kogo uważano wówczas za Polaka, a kogo za "Cesarskiego"?
Ostatnia część debaty to pytania zadawane przez słuchaczy. Pytano o wiele
spraw, dotyczących głównie rabacji. Tadeusz Olszewski pytał o stosunek księży do
rabacji i chłopów do duchowieństwa. Ktoś inny, nawiązując do książki ks. Jana
Kracika pt. "W Galicji trzeźwiejącej, krwawej, pobożnej", pytał o związek
pomiędzy działalnością bractw trzeźwościowych a rabacją. Interesujących pytań było
zresztą więcej.
Debacie towarzyszyła mała wystawka wydawnictw limanowskiego muzeum. Była wśród
nich publikacja pt. "Oblężenie Limanowy czyli Rzeź Galicyjska 1846 wierszem i inne
utwory" Leona Żuławskiego.
Osobom zainteresowanym tematem przebiegu rabacji 1946 roku w Żegocinie i
okolicy proponujemy lekturę opracowania historycznego na ten temat, napisanego przez
Tadeusza Olszewskiego i zamieszczonego w dziale "Publikacje Stowarzyszenia". |
