Pro memoria
Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej przygotowało kolejne
dwie wystawy fotograficzne, które do końca listopada można oglądać w tamtejszym
klubie "Relaks". Pierwsza, zatytułowana "Pro memoria", prezentuje
cmentarze z okresu I wojny światowej sfotografowane z tych samych miejsc w 1989 i 2002
roku. Druga pod tytułem "Pamiętamy" przedstawia najpiękniejsze nagrobki
żegocińskiego cmentarza parafialnego.
Żegocińskie wystawy
Pierwsza wystawa składa się z fotogramów autorstwa Emila Boryczki,
wykonanych w 1989 roku na cmentarzach wojennych obecnych gmin Trzciana i Żegocina oraz
zdjęć Tadeusza Olszewskiego, zrobionych obecnie dokładnie w tych samych miejscach. -
Zdjęcia zostały wykonane w technice czarno - białej, by utrzymać klimat i by porównanie
tych samych miejsc mogło być dokładniejsze, bardziej obiektywne - mówi Tadeusz
Olszewski. - Są takie zdjęcia, które prawie się nie różnią. Po prostu cmentarze
wyglądają tak samo, no, może tylko drzewa są grubsze i wyższe. Tak jest np. z
fotografiami górnej kwatery cmentarza nr 309 w Trzcianie. Są też szokujące porównania.
Dla przykładu fotografia zrobiona na cmentarzu nr 307 w Łąkcie Dolnej przez Emila
Boryczko przedstawia kępę wysokich krzaków i nie można tam dostrzec ani śladu
cmentarza. Wszystko zarośnięte. Dziś jest tam piękny, odrestaurowany cmentarz. O tym,
że to jest to samo miejsce przekonuje jedynie linia horyzontu i jedno, wysokie drzewo
rosnące na cmentarzu. Są też cmentarze, które przed 13-laty były zadbane, a obecnie
porastają je wysokie trawy, które coraz bardziej zasłaniają nagrobki i umieszczone na
nich krzyże. Wystawa "Pro memoria" przygotowana była głównie z myślą o
uczestnikach Młodzieżowego Rajdu "Szlakiem cmentarzy I wojny światowej". Oni
też jako pierwsi mogli ją obejrzeć. Jej motto stanowi napis z zaginionej dziś tablicy
cmentarza wojennego nr 193 w Lubczy Szczepanowskiej: "Zgasły imiona nasze, ale
jaśnieją nasze czyny".
Drugą wystawę przygotowało czterech członków Stowarzyszenia
Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej im. Czesława Blajdy. Bracia Zbigniew i Andrzej Ellnain,
prezes stowarzyszenia Czesław Pączek (pomysłodawca) oraz Tadeusz Olszewski (autor
fotografii) przez kilka godzin pracowali wspólnie nad doborem zdjęć, wykonanych jeszcze
we wrześniu tego roku na żegocińskim cmentarzu parafialnym, ich opisaniem i
umieszczeniem na tabliach. - Tytuł wystawy "Pamiętamy..." wyjaśnia misję
przedsięwzięcia - mówi Tadeusz Olszewski. - Fotografując wybrane krzyże i figury
nagrobne oraz same grobowce, staraliśmy się wybrać te najpiękniejsze, często wykonane
przez uznanych kamieniarzy (np. W. Samka z Bochni) oraz te niosące największy ładunek
emocjonalny. Jest więc fotografia płaskiej, kamiennej płyty nagrobnej przykrywającej
grób Józefa Niwickiego - XIX-wiecznego szlacheckiego poety z Kierlikówki, jest zdjęcie
jednej z najstarszych na tym cmentarzu figury nagrobnej postawionej na grobie - jak
zapisano na mało już dziś czytelnej tablicy - Terszy Paczkowny, zmarłej w 1895 roku.
Jest też bardzo oryginalny i kto wie, może jedyny w Polsce pomnik nagrobny, na którym
podano z imienia i nazwiska nazwisko zabójcy pochowanej tam Małgorzaty Dudzik z Kierlikówki,
jest wreszcie fotografia monumentalnego pomnika postawionego na grobie rodziny Marii i
Jana Juszczyków z Żegociny czy też skromny, ale urzekający swoim wyglądem grób najsłynniejszego
żegocińskiego rzeźbiarza Jakuba Juszczyka. (PB) |
