Stefan Bohanes - pilot, radiotelegrafista,urodzony 31 lipca 1914 roku w Krakowie. Syn Józefa i Wiktorii Duda. Zmobilizowany w sierpniu 1939 roku do 2 Pułku Lotniczego w
Krakowie i przydzielony do Bazy nr 2, z którą po 17 września 1939 r. ewakuował się
poprzez Rumunię i Francję do Wielkiej Brytanii, gdzie dotarł w czerwcu 1940 r. Po
przejściu szkolenia w brytyjskiej szkole radiotelegrafistów został skierowany do 304
Dywizjonu Bombowego „Ziemi Śląskiej im. Ks. Józefa Poniatowskiegoh. W 1944 roku zgłosił
się na ochotnika do 1586 Eskadry do Zadań Specjalnych, która startując z lotniska
Campo Casale w Brindisi we Włoszech dokonywała lotów nad Warszawę z dostawami dla
walczących powstańców.
W nocy z dnia 16 na17 sierpnia 1944 roku załoga pod dowództwem pilota
sierżanta Leszka Owsianego z radiotelegrafistą plutonowym Stefanem Bohanesem
wystartowała samolotem Halifax MK II JP 220 w kierunku Warszawy aby dokonać zrzutu dla
powstańców.
Po dokonaniu zrzutu w Warszawie, samolot w drodze powrotnej do bazy
został zaatakowany i mocno uszkodzony przez nocnego myśliwca Junkers Ju-88 pilotowanego
przez porucznika Gustava Fransci z 100 Dywizjonu Nocnych Myśliwców. Będący przy
sterach uszkodzonego samolotu sierż. Owsiany wydał rozkaz do skoku na spadochronach.
Wyskoczyli: ppor. pil. Włodzimierz Bernhardt, st. sierż. mech. pokł. Grzegorz
Denisienko, ppor. naw. Witold Korwin-Łopuszański, plut. pil. Lucjan Kretowicz i por.
naw. Władysław Schöffer. Wyskoczył także radiotelegrafista plut. Stefan Bohanes, ale
jego spadochron, prawdopodobnie skutkiem uderzenia przez pilota o korpus samolotu i
utraceniu przytomności nie został otworzony. Plut. Bohanes spadł bezwładnie i
zginął. Ciało lotnika odnaleziono rankiem 17 sierpnia 1944 roku w Łąkcie Górnej na
polach dworskich. Na drugi dzień, na cmentarzu w Żegocinie, po przejściu konduktem z
Łąkty Górnej, urządzono mu manifestacyjny, partyzancki pogrzeb. Był on manifestacją
miejscowej ludności, która tłumnie wzięła udział w ceremonii pogrzebowej. Na
cmentarzu w Żegocinie sekcja oddziału Batalionów Chłopskich Jana Józefa Jarosza „Jastrzębcah
pod dowództwem Alojzego Świerkota"Rysia" oddała honorową salwę karabinową.
Po wojnie zwłoki Stefana Bohanesa ekshumowano i złożono na brytyjskim cmentarzu
wojskowym w Krakowie (grób nr 1, rząd A, działka nr 1). Był odznaczony czterokrotnie
Krzyżem Walecznych, dwukrotnie Medalem Lotniczym oraz pośmiertnie Krzyżem Srebrnym
Orderu Virtuti Militari.
Dnia 18. sierpnia 1985 r. został uroczyście odsłonięty kamienny
obelisk w Łąkcie Górnej, którym społeczeństwo gminy Żegocina uczciło poległego
lotnika, jak również Powstańców Warszawskich. Na obelisku zamocowano metalową
tablicę z napisem Na bloku skalnym metalowa tablica z napisem: „W 40 rocznicę
Powstania Warszawskiego pamięci bohaterskich lotników polskich niosących pomoc
walczącej Warszawie. 17.VIII.1944 w Łąkcie Górnej po opuszczeniu uszkodzonego samolotu
polskiej eskadry do zadań specjalnych sił zbrojnych działających na Zachodzie poległ
śmiercią lotnika pilot /A – G/ Stefan Bohanes PF odznaczony Orderem Virtuti Militari,
4 - krotnie Krzyżem Walecznych. Cześć jego pamięci. Społeczeństwo Gminy Żegocinah.
Corocznie, z okazji kolejnych rocznic, składane są przed obeliskiem wiązanki kwiatów i
zapalone znicze. Pomnikiem opiekuje się społeczność Szkoły Podstawowej w Łąkcie Górnej. |
