Nagrobek na grobie Artura Dumnickiego.
Foto 2002 r. T. Olszewski

Tablica inskrypcyjna na grobowcu A. Dumnickiego.

Dziennik Rozkazów Wojskowych z 22 lutego 1919 roku.

"Wiener Zeitung" z 21 sierpnia 1917 r.

   Poszedłem najpierw śladem informacji z "Ilustrowanego Kuryera Codziennego".  Skontaktowałem się z Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie, zlokalizowanym na terenach dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny, a więc w miejscu, gdzie Artur Dumnicki pracował i szkolił przyszłych polskich lotników. W archiwum tego Muzeum znalazło się kilka zdjęć, na których widoczna jest osoba Artura Dumnickiego. Kilka tych archiwalnch zdjęć zostało nam udostępnionych. Zdjęć samego Artura Dumnickiego nadal jednak nie było. Nie było też danych osobowych, w tym informacji o przebiegu służby wojskowej.

Karta służbowa Artura Dumnickiego wypełniona przez niego w Krakowie - Rakowicach 3.11.1919 r. Żródło: WBH

   Z tych dokumentów można już, w miarę dokladnie, odtworzyć losy porucznika Artura Zdzislawa Dumnickiego, zapomnianego bohatera walk o Polskę, którego życie rozpoczęło się w dalekich Podhajcach (dzis miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim), a zakończyło ponad sto lat temu w dworze, w Łąkcie Górnej.
    W Księdze zmarłych zapisano: 30.5.1921 zmarł niespodziewanie na udar serca Artur Dumnicki, kawaler, artysta malarz z Podhajec . Pogrzeb 1.06. Pochowany przez ks. Andrzeja Sękowskiego - proboszcza z Nowego Wiśnicza.

Wpis w Księdze Zmarłych Parafii Żegocina dotyczący  śmierci i pogrzebu Artura Dumnickiego.

     Widząc, że grób Śp. Artura Dumnickiego na żegocińskim cmentarzu parafialnym od pewnego czasu stoi opuszczony, a nagrobny krzyż przechyla się, co groziło zniczeniem nagrobka, Zarząd Stowarzyszenia postanowił postarać się o remont grobowca. W tym celu poprosił Wójta Gminy Zegocina - Wojciecha Wronę - o pomoc i sfinansowanie tego remontu. Odbyło się dwie wizje terenowe, z udziałem przedstawiciela Stowarzyszenia, Wójta Żegocny, Sekretarz Gminy - Joanny Pyrz oraz wykonawcy remontu, podczas których uzgodniono szczegóły. W setną rocznicę śmierci bohatera walk o niepodległość Polski, delegacja Stowarzyszenia i samorządu gminy zlożyła przed pomnikiem kwiaty, a Tadeusz Olszewski zapoznał zebranych z życiorysem Artura Dumnickiego.
    Życiorys ten, w wersji rozszerzonej, został zamieszczony także w wydanej przez Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej im. Czesława Blajdy "Kronice Ziemi Zegocińskiej" nr 8 z 2021 roku.

Wizja lokalna w dniu 21.05.2021 r.

Delegacja Stowarzyszenia składa kwaty na grobie - 31.05.2021

     Artur Zdzisław Dumnicki urodził się 17.02.1895 w Podhajcach (miasto na Ukrainie, w obwodzie tarnopolskim). Rodzice nieznani. Macocha: hr. Olga Skarbkówna (Dumnicka), zamieszkała we Lwowie. 
     W latach 1905-1912 uzyskał wykształcenie średnie (7 klas + matura w Szkole Realnej w Krakowie i Tarnowie, egzamin  odbył się w dniach 3, 4 i 5 czerwca, kilka dni później - 9 czerwca 1912 roku otrzymał maturę.), a następnie studiował malarstwo na wydziale architektury na Politechnice Lwowskiej (4 półrocza w latach 1912-1914).
     Gdy wybuchła wojna przerwał studia i ochotniczo wstąpił do wojska (15.08.1914 roku) jako ochotnik jednoroczny. Otrzymał przydział do C.K. Galicyjskiego Pułku Piechoty Nr 30 (IR. 30), który w 1914 roku wchodził w skład 22 Brygady Piechoty we Lwowie należącej do 11 Dywizji Piechoty, a  na przełomie 1914 i 1915 roku brał udział w walkach z Rosjanami w Galicji (Tuchów, Dęborzyn). Jednostka ta (IR. 30) otrzymała przydomek pułku „Dzieci Lwowskich”.
   1 lutego 1915 roku został skierowany do  Oficerskiej Szkoły Wojskowej  Piechoty w Feldbachu (Styria). Egzamin oficerski zdał pomyślnie 30 marca 1915 r. Wkrótce został skierowany na front. Od 15.09.1914 do 15.06.1915 – przebywał przy kadrze 30 pp. Następnie został skierowany na front. W okresie 20.05.1915 - 25.01.1916 – dowodził plutonem piechoty na froncie rosyjskim (18 Feldkomp). Zachorował i w okresie 25.01-1916 - 10.03.1916 przebywał na leczeniu w szpitalu w Lublanie (stolica Słowenii). Po zakończeniu kuracji skierowano go do Zamościa, w którym przebywał „przy kadrze” 30 pp w okresie10.03.1916 – 04.10.1916 r. W tym czasie ukończył wojskowy kurs pionierów w Niepołomicach (08.1916 r.).
    Znów został skierowany na front, tym razem włoski, gdzie walczył w 18 kompanii 30 pp, pod dowództwem oblt. Nawrockiego. 08.10.1917 r. został ranny i znalazł się w szpitalu, w Wiedniu, w którym przebywał do 15.03.1918 r. Potem na niecałe 2 miesiące został skierowany do kadry 30 pp. Jako żołnierz 2 Baonu, 2 Ers. Komp. znów trafił na front włoski, na którym walczył do 10.07.1918 r. Po krótkim pobycie przy kadrze 30 pp, gdzie pełnił obowiązki instruktora, poprosił o urlop na kontynuację studiów (01.09.1918 - 01.11.1918). Na froncie rosyjskim i włoskim jako oficer liniowy 30 pp spędził 23 miesiące. Awansował - 15 lipca 1915 mianowany został chorążym, 1 sierpnia 1916 podporucznikiem, 1 listopada 1918 r. porucznikiem.
    W międzyczasie został przyjęty w szeregi Wojska Polskiego, z zatwierdzeniem posiadanego stopnia porucznika i z zaliczeniem do pierwszej rezerwy oraz powołany do służby czynnej na czas wojny. Gdy wybuchła wojna polsko-ukraińska. został zmobilizowany do Wojska Polskiego. W okresie 01.11.1918 - 14.12.1918 r. - jako dowódca kompanii piechoty - walczył na froncie ukraińskim (lwowskim).
    Do wojsk lotniczych wstąpił z 30 Pułku Piechoty jako pilot w dniu 15.12.1918 r. Prawie rok był na froncie, jako techniczny oficer i obserwator w 7 Eskadrze Lotniczej. 10.11.1919 roku rozpoczął naukę w Niższej Szkole Lotników w Krakowie (Rakowice), a następnie (20.12.1919)  w Wyższej Szkole Lotniczej "Ławica" (Poznań). Po jej zakończeniu 10.05.1920 roku rozpoczął pracę w Niższej Szkole Lotniczej w Krakowie jako szef pilotów i instruktorów. - Oficer wzorowy, energiczny, wywiera dobry wpływ na podwładnych – taką opinię wystawił mu dowódca szkoły. Jako instruktor wykonał ponad 500 wzlotów.
     16.11.1919 r. poprosił Ministerstwo Spraw Wojskowych o urlop (8 tygodni) dla poratowania zdrowia. W orzeczeniu lekarskim stwierdzono: kontuzja stawu kolanowego lewego po wypadku lotniczym w dniu 26.10.1919 r. 10.02.1921 roku Artur Dumnicki na własna prośbę odszedł na urlop bezterminowy z Dyonu Zapasowego II Pułku Lotnictwa.  
   Zapewne w Krakowie poznał córkę właściciela dworu i majątku Łąkta Dolna – Adama Rutowskiego. Korzystając z urlopu przyjechał do Łąkty Górnej. Tu zastała go niespodziewana śmierć. Jak podaje Księga Zmarłych Parafii Żegocina zmarł 30 maja 1921 roku w Łąkcie Górnej na udar serca. Pogrzeb odbył się 1 czerwca 1921 roku. Uroczystości pogrzebowej na cmentarzu w Żegocinie przewodniczył ks. Andrzej Sękowski - proboszcz z Nowego Wiśnicza. Niestety nie udało się ustalić, kto postawił pomnik na grobie lotnika, bohatera walk o Niepodległość Polski, odznaczonego m. in. Wojskowym Krzyż Zasługi III klasy z mieczami (Militärverdienstkreuz, skrót: MVK), Krzyżem Karola, Krzyżem Zbawienia. Można jedynie przypuszczać, że uczyniła to rodzina Rutowskich.
    Grób zmarłego, z kamienną figurą nagrobną w kształcie krzyża, znajduje się po lewej stronie kaplicy cmentarnej, zaraz przy drodze centralnej, zawiera tablicę inskrypcyjną następującej treści: "S + P. Artur Dumnicki Porucznik - Pilot W.P. ur. 17.2. 1895 w Podhajcach, zm. 30.5.1921 w Łąkcie.  Pokój Jego Duszy".
    W roku 2021 i 2022 staraniem Stowarzyszenia i Wójta Gminy Żegocina wykonano remont nagrobka.