Położenie Rozdziela


      Tam, gdzie pogórze karpackie zaczyna się podwyższać rozsiadła się wieś Rozdziele, na samym południowym krańcu powiatu bocheńskiego. Wieś jest bezładnie rozrzucona na północnych i południowych stokach górskich i w dolinach małych strumieni. Położenie wsi jest malownicze.
     Wieś cała tonie w powodzi kwiatów jabłoni, grusz, trześni, śliw, jasno zielone gaje zdają się zapraszać w zieloną, nieprzeniknioną głąb. W tych zaś zielonych gajach i lasach rozbrzmiewają śpiewy i nawoływania naszych skrzydlatych przyjaciół. Na południu piętrzą się potężne masywy górskie jak” Kamionna, Sałasz, Kretówka, Mogielnica, Pisarzowa, Łopień, Turbacz, Babia Góra, Kostrza i inne. Nad temi zaś masywami, niby cudowna brylantowa korona górują sine Tatry, błyszczące jak złote w promieniach zachodzącego słońca. Gdy rzucimy okiem ku północy, widzimy, że pagórkowaty, falisty kraj, zaczyna przechodzić w szmaragdowe niziny, ciągnące się hen, ku wzgórzom Królestwa.
Najwyższym szczytem Rozdziela jest Opuszcza (661) i Szpilkówka (621). Przez wieś przepływa dwa potoczki, które zbierają ze sobą wszystkie mniejsze strumyki spływające ze stoków górskich. Jeden z nich przepływa przez Rozdziele dolne i płynie do Łososiny, a drugi przez Rozdziele górne do Stradomki. Przechodzi więc przez wieś dział wodny Raby i Dunajca i stad niewątpliwie pochodzi nazwa wsi Rozdziele.
     Na południowej graniczy Rozdziele z Laskową, na wschodzie z Kamionką Małą, na północy z Bytomskiem i Rajbrotem, na zachodzie z Żegociną. Z Rozdziela do Bochni odległość wynosi 23 km, zaś do najbliższej stacji w Limanowej 13 km. Mimo traktu krynickiego przebiegającego przez Rozdziele górne położenie Rozdziela jest niezbyt szczęśliwe, bo oddalone od środowisk miejskich. Oddalenie to niekorzystnie pod względem gospodarczym, jest dobre pod duchowym, gdyż wpływy kulturalne znacznie powolniej przedostają się do kultury duchowej mieszkańców.
      Władze administracyjne, którym wieś podlega znajdują się przeważnie w powiatowym mieście Bochni. Władze sądowe są w Wiśniczu Nowym, skarbowe częściowo w Bochni, a głównie w mieście wojewódzkim Krakowie (Izba Skarbowa). Urząd pocztowo-telegraficzny znajduje się w Żegocinie, tam również jest kościół pa-rafjalny, gdzie oprócz Rozdziela należy 5 wsi i jeden przysiółek. parafja żegocka podlega dekanatowi lipnickiemu i diecezji tarnowskiej.
    Piękności wsi dodają lasy, w której w samej wsi, w stosunku do innych wsi jest niewiele, lecz w jej otoczeniu są duże lasy w Bytomsku, Żegocinie i Kamionce małej. Lasy w Bytomsku i Żegocinie są własnością posiadacza ziemskiego p. Adama Rutowskiego z Łąkty Górnej. Lasy te nazywa ludność „pańskim” lub „żegockim”. Inny las w Żegocinie to własność żyda Gutera. Lasy w Kamionce i Rajbrocie są własnością chłopów. Wieś rozpada się na dwie części, a to Rozdziele dolne i górne, pozostające pod władzą jednego wójta. Rozdziele górne jest bardziej górzyste i zajmuje 2/3 wsi. Dolne jest po-łożone przedewszystkiem w dolinie potoku i na stokach górskich.

Nazwy osad

"Adamczyki" - 4 zagrody, jedno z najstarszych osiedli w Rozdzielu /nazwa pochodzi od nazwiska/
"Błaskówka" – obejmuje kilka zagród, pola i lasy /nazwa pochodzi od imienia Błażej/.
„Dzioł” – kilka zagród i pola (przełęcz Widoma)
"Dwór" - 5 zagród na miejscu dawnego dworu
"Folwark" – 4 zagrody na miejscu dawnego folwarku
"Góry” - nazwa ta obejmuje 1/4 wsi (zagrody, pola)
"Kmieciówka" – 4 zagrody i pola
„Klepacówka” – 2 zagrody i pola (dawniej robiono klepki)
„Majchry” – 3 zagrody (nazwa pochodzi od imienia))
"Nad Lasowiną" – zagroda, pola, las
„Najbrówka” – 3 zagrody i pole (nazwa od przezwiska „Najber”)
"Murowaniec" – 3 zagrody (dawniej była tam karczma)
„Przysłop” – 3 zagrody
"Rola" - 4 zagrody (dawne dworskie pole - kmiecicówka)
„Tomasówka” – 3 zagrody, pola i lasy (od imienia Tomasz) "Skolnik" - 3 zagrody i pola (dawniej tam był nauczyciel)

Nazwy wód

„Rzyki” – jeden z małych strumyków
„Goścowe żródła” – woda dobra na oczy, w pobliżu ujścia „Rzycek” do „Rozdzielskiego” potoku
„Zimna Woda” – potok
„Słono woda” – potok
Moczary" - bagniste pola i łąki

Nazwy polne

"Ziębówka" – pola
„Błachówka” – pola
„Rownica” – pola
„Dworskie pola” – pole
„Pogorzołki” – las
„Soślina” – las
"Woźniwka" dawna droga dworska
"Stawiska" – łąka na miejscu dawnych stawów dworskich
„Psiorka” – łąka, pastwisko
„Połom” – las i pastwisko
„Łopuse” - las
„Mulówki” – las
“Buce” – las bukowy
„Grabie” – las grabowy
„Wygony” – pastwiska, drogi, pola i zagrody.


Układ wsi

     Wieś Rozdziele ciągnie się w kierunku równoleżnikowym i jest bezładnie rozrzucona. Przed 50 laty były we wsi dwa dwory, lecz już dawno zostały rozparcelowane na drobne działki przeciętnie od 4-6 morgów pola. Główną drogą we wsi jest gościniec państwowy („cysarski”), prowadzący z Bochni do Limanowej. Najpierw biegnie w kierunku południowo-wschodnim, następnie wśród wspaniałych serpentyn, skierowuje się ku południowo-zachodowi. Od szosy biegnie przez wieś droga gminna, która biegnąc przez kamionkę dochodzi do gościńca biegnącego do Ujanowic. Droga ta znajduje się w opłakanym stanie. Pełno na niej wybojów, kamieni, to też komunikacja jest niezmiernie utrudniona. Obok drogi rosną wierzby, a gdzieniegdzie drzewa owocowe, drogi boczne są jeszcze w gorszym stanie, a w najgorszym są chyba drogi leśne. Szerokość gościńca przeciętnie 6-8 m, zaś drogi gminnej 3-4 m. Wieś jest zadrzewiona.